Trong thời đại và xu thế phát triển mạnh mẽ như hiện nay thì việc sử dụng ngôn từ phù hợp là điều vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, nhiều người chưa thực sự hiểu về tính nghiêm trọng trong bạo lực ngôn từ nên chưa biết cách sử dụng hợp lý, dẫn đến nhiều hệ lụy.
NỘI DUNG BÀI VIẾT
Bạo lực ngôn ngữ là gì?
Mỗi người đều có quyền tự do ngôn luận, tự do phát biểu những suy nghĩ của mình, quan điểm cá nhân và điều này cũng được pháp luật Nhà nước Việt Nam công nhận. Nhưng cùng với sự phát triển quá nhanh của công nghệ, mạng xã hội thì việc sử dụng quyền tự do ngôn luận để công kích người khác, thể hiện ý kiến gây ảnh hưởng đến người khác ngày càng trở nên phổ biến hơn.
Bạo lực thể hiện bằng lời nói còn nguy hiểm hơn hành động
Bạo lực không chỉ thể hiện qua hành động mà còn thể hiện bằng lời nói và để lại những hậu quả nặng nề, thậm chí là gây hại nhiều lần so với các loại bạo lực khác. Vậy bạo lực ngôn từ là gì?
Đây là một khái niệm không còn xa lạ, thể hiện những hành vi sử dụng ngôn ngữ vượt quá giới hạn (đe dọa, xúc phạm, hạ thấp giá trị của người khác…) gây ra những tổn thương tâm lý cho người tiếp nhận.
Người ta chia bạo lực ngôn ngữ thành 2 loại chính là hành vi có chủ định và không có chủ định:
- Bạo lực ngôn từ có chủ định là những hành vi cố tình sử dụng ngôn từ để công kích, bôi nhọ cá nhân/tổ chức.
- Bạo lực ngôn ngữ không chủ định là hành vi của người thiếu hiểu biết, vô tình làm tổn thương, ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của cá nhân/tập thể.
Bạo lực ngôn từ ảnh hưởng thế nào đến con người?
Bạo lực ngôn ngữ ngày càng phổ biến trên mọi phương diện, trong đời sống hoặc các trang mạng xã hội. Khi một người bị ảnh hưởng bởi bạo lực ngôn từ hiện nay sẽ thường có những biểu hiện cơ bản như sau:
Bạo lực ngôn từ học đường làm tăng cảm giác bất an, tự ti vào bản thân
- Cảm giác bất an, sợ hãi nên thường tự khép mình lại, hạn chế việc phải giao tiếp với mọi người xung quanh. Họ cảm thấy những lời nói tiêu cực là đúng, bị ám ảnh và khiến bản thân ngày càng tự ti.
- Tin vào những lời chế giễu, đánh giá tiêu cực nên người bị bạo lực ngôn từ thường có xu hướng đánh giá thấp bản thân, không có mục tiêu định hướng trong cuộc sống.
- Đánh mất cảm xúc, không tự kiểm soát được suy nghĩ, hành động và thường bị điều khiển bởi các nhận xét, bình luận trên mạng xã hội hoặc những đánh giá của người xung quanh.
- Đặc biệt là trẻ nhỏ chịu bạo lực ngôn từ học đường sẽ ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến tinh thần, kết quả học tập cũng như ảnh hưởng đến việc hình thành tâm lý sau này.
Tham khảo: Tìm hiểu 9 tác hại của mạng xã hội
Bạo lực ngôn ngữ biểu hiện dưới những dạng nào?
Bạo lực bằng ngôn từ có thể không được thể hiện một cách rõ ràng nhưng chúng ta sẽ nhận biết bản thân hoặc những người khác có đang bạo lực ngôn từ hay không qua những biểu hiện cụ thể dưới đây:
Trêu ghẹo khiếm nhã cũng là một dạng bạo lực ngôn từ hiện nay
- Đặt biệt danh xấu cho người khác hoặc cho tổ chức, tập thể nào đó.
- Sử dụng những ngôn từ trêu ghẹo khiến người khác bị ám ảnh.
- Bới móc, chỉ trích các hành động của người khác (khác hẳn với việc góp ý, xây dựng).
- Sử dụng lời nói không hay, bất lịch sự và thái độ căng thẳng, bề trên khi nói chuyện.
- Luôn tìm cách khiến người khác rơi vào ngượng ngùng, xấu hổ trong các cuộc giao tiếp.
- Buộc tội, đổ lỗi, đay nghiến khiến họ có cảm giác bị tổn thương, mất danh dự.
- Đe dọa, hù dọa người khác là một hành vi bạo lực ngôn ngữ nghiêm trọng nhất.
Tình trạng bạo lực ngôn từ trên mạng xã hội
Ngoài bạo lực học đường, bạo lực gia đình thì bạo lực mạng xã hội cũng đang là vấn đề nhức nhối. Bạo lực trên mạng đang diễn ra hàng ngày, hàng giờ trên khắp các trang mạng xã hội từ FaceBook, Zalo, TikTok,…
Mạng là ảo nhưng những hậu quả mà bạo lực ngôn từ gây ra là thật, ảnh hưởng đến cuộc sống của những cá nhân bị nhắc tới. Không chỉ chửi bới, đe dọa trực tiếp trên mạng mới là bạo lực. Các bình luận khiếm nhã, nhận xét tiêu cực, cười cợt,… cũng là những nguyên nhân ảnh hưởng đến tâm lý và trở thành bạo lực ngôn ngữ một cách vô tình.
Bạo lực ngôn từ trên mạng tác động tiêu cực đến tâm lý
Kết luận
Tự do ngôn luận không đồng nghĩa với việc chúng ta có thể nói bất cứ điều gì, thậm chí làm tổn hại đến người khác. Hãy biết cách kiểm soát lời nói của mình, đừng để bản thân trở thành một kẻ bạo lực ngôn từ và đừng khiến người khác trở thành nạn nhân của những lời nói tiêu cực!
