Phong ba bão táp không bằng ngữ pháp của Việt Nam, tiếng Việt có rất nhiều từ nhầm lẫn mà ngay cả bản thân người Việt còn chưa phân biệt được chính xác. Giành hay dành đúng chính tả, dành thời gian hay giành thời gian hẳn vẫn còn nhiều người nhầm lẫn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ cách dùng chính xác cụm từ này, mẹo phân biết và cách ghi nhớ.
NỘI DUNG BÀI VIẾT
Giành hay dành đúng chính tả
Dành hay giành đúng chính tả
Xét về mặt ngữ nghĩa, hai từ đồng âm giành hay dành này đều đúng chính tả. Yếu tố quan trọng nhất quyết định đến tính chính xác về ngữ pháp hai từ này nằm ở ngữ cảnh mà chúng ta sử dụng. Để hiểu rõ hơn về giành hay dành đúng chính tả, dưới đây là một số thông tin bạn nên biết:
Từ giành nghĩa là gì?
Từ giành này vừa là danh từ vừa là động từ.
- Giành – danh từ, nghĩa của từ này được hiểu là một loại đồ vật bằng nứa, hoặc tre có phần đáy phẳng, thành cao được sử dụng để xách đồ, đựng đồ. Ví dụ giành lúa, giành hoa…
Cái giành tre
- Cái giành này thường gắn với công việc của nhà nông, hoặc được sử dụng để vận chuyển hàng hóa. Ngày nay, có nhiều vật dụng thay thế nên người ta ít sử dụng cái giành hơn.
- Giành – Động từ, nghĩa từ này được hiểu là một hành động để đạt, đoạt được một thứ gì đó vốn dĩ không thuộc quyền sở hữu bản thân; hoặc là việc chấm dứt sự sở hữu từ người khác và giành được nó. Thông thường, những thứ này rất khó để có được, muốn sở hữu phải bỏ ra công sức, thời gian, để nỗ lực giành giật, giành lấy.
- Ví dụ: tranh giành lẫn nhau, giành được huy chương vàng, giành tự do, giành được thắng lợi…
Từ dành có nghĩa là gì?
Ở đây, từ dành là động từ có nghĩa là cất giữ đi một thứ gì đó, vật nào đó để dùng sau; hoặc để dành cho người khác. Hiểu đơn giản, dành là một động từ, chỉ tính sở hữu những đồ vật có thể sở hữu được mà bản thân mình muốn có.
Ví dụ: dành cho anh, dành cho em, tiền để dành, dành phần, dành tình cảm, để dành, dành dụm…
Tóm lại: Sự khác nhau giữa dành hay dành nằm ở chỗ:
- Giành: Đạt, đoạt lấy một thứ, điều nào đó, mang ý nghĩa là lấy về, chiếm đoạt.
- Dành: Để lại một thứ gì đó cho ai đó hoặc cho mình, mang hàm ý là cho đi.
Phân biệt từ giành hay dành qua từng trường hợp cụ thể
Dưới đây là những trường hợp cụ thể về cách sử dụng giành hay dành mà chúng ta hay gặp nhất trong cuộc sống thường ngày.
Giành hay dành thời gian
Sử dụng đúng dành và giành tùy từng ngữ cảnh
Trong trường hợp này, dành thời gian là đúng chính tả. Theo đó, dành thời gian có nghĩa là dành thời gian để làm một việc gì đó. Còn giành thời gian hoàn toàn sai ngũ pháp, sai chính tả và không mang ý nghĩa.
Tranh dành hay tranh giành
Với trường hợp này, đúng chính tả là tranh giành. Tương tự, tranh dành sai chính và không có trong hệ thống từ điển tiếng Việt.
Ở đây, tranh giành chỉ một hành động, sự tranh chấp để cố gắng lấy, đoạt lấy một thứ gì đó về của mình.
Giành cho hay dành cho
Đối với tình huống này, dành cho là đúng chính tả, phù hợp từ cho ở sau. Dành cho dùng chỉ ý muốn, tâm nguyện của người sở hữu khi muốn dành tặng điều gì đó cho một ai khác. Vật được tặng ở đây có thể là vật chất hoặc tinh thần.
Từ giành cho bị sai chính tả, không có ý nghĩa. Vốn dĩ, từ giành có nghĩa là giành giật, giành lấy được dùng chỉ mục đích, khát vọng sở hữu bản thân nên từ giành dùng trong trường hợp dành cho là hoàn toàn sai chính tả.
Tương tự, giành hay dành quan tâm thì dành quan tâm là từ đúng chính tả. Giành quan tâm không có ý nghĩa trong từ điển tiếng Việt nhé.
Giành giật hay dành giật
Từ dành được sử dụng trong các trường hợp, tình huống mang ý nghĩa tích cực là để dành hoặc dành dụm. Còn từ giành mang nghĩa là tranh giành, chiến đấu. Do đó, từ giành giật là từ đúng chính tả trong trường hợp này.
Dành dụm hay giành giụm, để giành hay để dành
Dành dụm, để dành là những từ đúng chính tả, đúng ngữ pháp. Giành giụm, để giành không có nghĩa.
Ở đây, dành dụm hay để dành đều chỉ hành động muốn để lại một thứ gì đó để tiếp tục sử dụng về sau này.
Như vậy, từ những ví dụ về cách sử dụng giành hay dành trên ta nhận thấy một điều là cần chú ý về ngữ cảnh trong câu để dùng chính xác.
Một số ví dụ cách dùng của giành, dành
Dưới đây là những ví dụ giúp bạn dễ hình dung, ghi nhớ lâu hơn về cách dùng đúng của giành hay dành là đúng chính tả.
- Món quà ý nghĩa dành tặng cho bố mẹ, thầy cô.
- Dành cho con gái, dành cho chàng trai.
- Dành tuổi thành xuân,
- Giành huy chương vàng, giành chiến thắng.
- Giành quyền nuôi con.
- Giành chính quyền, giành độc lập.
Bí quyết viết đúng chính tả giành hay dành
Ngôn ngữ tiếng việt đa dạng vô cùng, một vài bí quyết dưới đây sẽ giúp bạn viết đúng chính tả hơn. Hãy áp dụng để cải thiện để sử dụng đúng giành hay dành cũng như trong các trường hợp tương tự nhé.
Bí quyết viết đúng chính tả giành hay dành
Tập trung
Nếu bạn phát hiện mình hay sai chính tả, cần phải tập trung nhiều hơn. Nếu xuất phát từ thói quen không cẩn thận, hãy tập trung bằng cách dọn dẹp sạch sẽ chỗ ngồi làm việc, không gian yên tĩnh và tránh xa các trò chơi ồn ào…
Chú ý đến từng từ
Hãy chủ động ghi nhớ những từ mà bạn thường bị sai chính tả, cách sửa đúng. Bạn có thể sử dụng những mẩu giấy nhớ để dán lên tường. Nhiều lần nhìn thấy, não bộ của bạn sẽ tự động ghi nhớ lại các từ ngữ đó. Chắc chắn, bạn sẽ sử dụng đúng trong những lần sau.
Sử dụng thêm từ điển
Một cuốn từ điển tiếng Việt sẽ là một trợ thủ đắc lực để bạn tra cứu những từ ngữ mình vẫn còn băn khoăn. Đồng thời trau dồi thêm những từ ngữ khác để sử dụng linh hoạt và đúng ngữ cảnh.
Bên cạnh đó, có một số lỗi không phải do bạn bị sai chính tả mà là lỗi đánh máy. Vậy nên, sau khi viết hãy kiểm tra cẩn thận bài viết để phát hiện, sửa được những lỗi này.
Trên đây là hướng dẫn về cách dùng đúng của giành hay dành trong các trường hợp dễ nhầm lẫn. Các bạn tham khảo thêm về bí quyết viết chính tả để sử dụng từ cho chính xác hơn nhé!
